بازار پایه فرابورس با هدف تسهیل ورود شرکت های سهامی عام به بازار سرمایه و سهولت در معاملات آنها آغاز به کار کرد.
ولی با وجود گذشت زمان زیاد همچنان ابهاماتی در مورد معامله سهام در آن وجود دارد.
عواملی که باعث پیچیدگی بیشتر بازار پایه فرابورس شده است:
1-عدم وجود اطلاعات شفاف در معاملات روزانه سهام.
2-عدم ارائه جزییات معاملات سهام در بخش حراج تک نرخی.
آموزش جامع بازار پایه فرابورس
هدف ایجاد بازار پایه فرابورس:
در راستای اجرای تبصره بند ((ب)) ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه
باید کلیه امور مربوط به شرکت های سهامی عام از قبیل:
ثبت، نقل و انتقال، مبادله سهام و … باید از طریق بازار سرمایه صورت بگیرد.
بر این اساس بازار اصلی فرابورس به منظور تسهیل در مبادله های شرکت های غیر پذیرفته شده در هیچ یک از بازارهای بورس و فرابورس راه اندازی شد.
با شرایط ساده تری نسبت به بورس و فرابورس آمادگی پذیرش شرکت ها را دارد.
مطابق با ماده 2 قانون بازار اوراق بهادار، وظیفه اصلی سازمان بورس، حمایت از حقوق سهامداران می باشد.
که این مسأله در اکثر بورس های دنیا مد نظر قرار داده می شود.
بر همین اساس، تمامی شرکت های سهامی عام بدون استثنا و در تمامی کشورها، تحت نظارت قانون آن کشور می باشند.
متاسفانه این قانون در ایران رعایت نشده است.
به طوری که تا کنون بالغ بر 1000 شرکت سهامی عام تاسیس شده که تحت نظارت سازمان بورس نیستند.
اما به دلیل قانون برنامه پنجم توسعه، از این پس تمامی شرکت های سهامی عام ملزم به ورود به بازار پایه فرابورس خواهند بود.
مشکلات شرکت هایی که می خواهند وارد بازار پایه فرابورس شوند:
اکثر شرکت های سهامی عام که می خواهند در بازار اصلی درج شوند.
با دو مشکل عمده روبه رو میشوند:
عدم شفافیت و عدم اطلاعات سهامداران.
بر اساس دستورالعمل افشا، کلیه شرکت های سهامی عام موظف به ارائه نتایج سالانه و میان مدت خود هستند.
این اطلاعات باید به صورت شفاف و در مهلت تعیین شده ارسال شود.
زیرا شرکت های جدید آشنایی چندانی با این روال اطلاع رسانی ندارند.
در ابتدای ورد دچار مشکل می شوند.
همچنین این قبیل شرکت های سهامی عام، با انبوهی از سهامداران در ارتباط هستند.
که در واقع هیچ اطلاعات هویتی و آدرسی از آنها در دسترس نمی باشد.
در مواردی تعدادی از سهامداران برخی از این شرکت ها به تعداد 100 هزار نفر می رسد.
اگر این شرکت ها در ابتدای بازار سرمایه عرضه می شد.
تمام اطلاعات مربوط به سهامداران به صورت خودکار در دسترس قرار می گرفت.
در همین راستا بازار پایه، کمیته ای را برای حل این مشکل تشکیل داده که ما بین شرکت ها و فرابورس فعالیت می کند.
کلیه اطلاعات را جمع آوری می کند.
این کمیته تاکنون توانسته وظیفه خود را به خوبی انجام دهد.
که نمونه بارز این قضیه در چند شرکت در بازار پایه قابل مشاهده می باشد.
فرابورس
الزام قانون پنجم توسعه در زمینه پذیرش شرکت ها تا چه زمانی قابلیت اجرا دارد؟
بخشنامه هایی به سازمان امور مالیاتی و ثبت شرکت ها ارسال شده است.
که از این پس هر گونه نقل و انتقال سهام و سایر فعالیت های مرتبط در این شرکت ها باید با مجوز رسمی سازمان بورس انجام شود.
این قانون ضمانت اجرایی دارد و تمامی شرکت ها باید وارد حیطه بازار سرمایه شوند.
در قانون جرایم و مجازات ها، جریمه ای برای این موضوع در نظر گرفته نشده است.
اعمال جریمه دیرکرد ورود این شرکت ها به نظر سازمان بورس و اوراق بهادار بستگی دارد.
تفاوت نحوه نظارت بر اطلاعات شرکت های بازار پایه با بورس و فرابورس:
شرکت های موجود در بازار پایه ملزم به ارائه پیش بینی بودجه نیستند.
ارائه این اطلاعات بر اساس شرکت متفاوت است.
البته شرکت های بازار پایه همچنان موظفند صورت های مالی حسابرسی شده و میان دوره ای خود را در زمان مشخصی به سازمان بورس ارسال کنند.