کاربردی‌ترین روش‌های تحلیل بورس

برای آن‌که بتوانید از طریق سرمایه‌گذاری در بورس، به سود مطلوب دست پیدا کنید، باید با روش‌های «تحلیل بورس» آشنا باشید. در این صورت است که شما می‌توانید فرصت‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری در این بازار را شناسایی کنید. تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تابلوخوانی، از جمله روش‌هایی هستند که از آن‌ها برای تحلیل بورس استفاده می‌شود. با مطالعه ای مقاله با این روش‌ها بیشتر آشنا می‌شوید.

تحلیل بورس به شما کمک می‌کند که به سرمایه‌گذار موفقی در این بازار سرمایه تبدیل شوید. در واقع شما باید با روش‌های تحلیل بورس آشنا باشید، تا بتوانید در مواقع حساس، بهترین تصمیم را بگیرید و از هیجانات ناخوشایندی که در طول فعالیت در بورس ممکن است به سراغ شما بیاید، دور بمانید. به طور خلاصه می‌توان گفت که شما برای انجام این کار باید به طور مداوم صورت‌های مالی شرکت‌ها را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید. اما اگر می‌خواهید با روش‌های تحلیل بورس بیشتر آشنا شوید، توصیه می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

 

روش‌های تحلیل بورس

قیمت سهامی که در بازار سرمایه خرید و فروش می‌شود، قیمت ثابتی نیست و تحت تاثیر پارامترهای بسیاری قرار دارد. گاهی اوقات تغییرات قیمت انواع اوراق بهادار در بازار بورس، به طور ناگهانی ریزش می‌کند و یا افزایش می‌یابد. به همین دلیل افرادی که از قدرت تحلیل بالایی در بورس برخوردار باشند و بتوانند این تغییرات را پیش‌بینی نمایند، در این بازار موفق خواهند بود و سود بسیاری به دست خواهند آورد.

اگر حتی اطلاعات کمی درباره بازار بورس داشته باشید، پس حتما می‌دانید که مهم‌ترین وظیفه این بازار، جذب سرمایه سرمایه‌گذاران و تخصیص آن‌ها به واحدها و شرکت‌های فعالی است که هم در راستای توسعه در حرکت هستند و هم منافع مد نظر سرمایه‌گذاران را تامین می‌کنند. سرمایه‌گذاران و واحدهای اقتصادی، هر دو منافع شخصی و منحصر به فرد خود را دارند، اما هدف مشترک در میان هر دوی آن‌ها، دستیابی به سود بیشتر و رسیدن به ثروت مطلوب است.

یکی از عواملی که در توسعه پایدار سرمایه در بازار بورس تاثیر چشمگیری دارد، آشنایی سرمایه‌گذاران با روش‌های تجزیه و تحلیل بورس است. دو روش اصلی برای تحلیل سهام در بازار بورس شناخته می‌شود که عبارت‌اند از تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی. البته در کنار این دو روش اصلی، روش‌های دیگری نظیر تابلوخوانی و روانشناسی بازار نیز وجود دارد که به شما در بررسی و ارزیابی اوراق بهادار در بازار سرمایه کمک می‌کند.

 

تحلیل تکنیکال

 تحلیل تکنیکال یکی از روش‌های تحلیل بورس در بازار سرمایه است. در این روش تحلیلگر تلاش می‌کند تا با بررسی نمودارها و ارزیابی رفتار قیمتی گذشته دارایی‌ها، وضعیتی که در آینده ممکن است داشته باشند را پیش‌بینی کند.

تحلیل تکنیکال که به آن تحلیل فنی نیز می‌گویند، یکی از روش‌های قدیمی‌تر انتخاب سهام عادی و روشی کاملاً متفاوت از روش‌های بنیادی (فاندامنتال) است. این روش، مبتنی بر داده‌هایی مانند سود سهام، فروش، نرخ رشد یا قوانین و مقررات دولتی است و در واقع داده‌هایی که در بازار منتشر شده را مورد بررسی قرار می‌دهد. داده‌های بازار نیز شامل قیمت و سطح شاخص سهام یا بازار، حجم معاملات و شاخص‌های تکنیکی است. تحلیل تکنیکال تغییرات و حرکات قیمت سهام را رصد می کند و از این داده‌ها برای پیش بینی تغییرات و حرکات آتی در آن قیمت استفاده می کند.

تحلیلگران فنی یا تکنیکالی از نمودار قیمت استفاده می‌کنند و از این طریق اطلاعات مربوط به آن را، که شامل روند تغییرات قیمت طی یک بازه زمانی، واکنش‌های قبل و بعد از رویدادهای مهم، قدرت نسبی یک سهم نسبت به کل بازار، میزان نوسانات در گذشته و حال و همچنین حجم و مبالغ معاملات تاریخی است، ارائه می‌دهد. به عبارت ساده‌تر، تحلیل تکنیکال یک روش پیش‌بینی قیمت است که از جدول قیمت‌های گذشته استفاده می‌کند.

این روش مبتنی بر تحلیل عرضه و تقاضای یک کالا، سهام، شاخص معاملاتی یا آتی و هر کالای قابل معامله دیگر است. این تکنیک که روش تحلیل بازار یا تحلیل داخلی نیز نامیده می‌شود، معمولاً روشی برای بررسی عرضه و تقاضای سهام در سراسر بازار با ثبت داده‌های مربوط به سهام است. هدف تحلیل تکنیکال نیز استفاده از زمان است و باید توجه داشت که هدف آن پیش‌بینی تغییرات کوتاه مدت قیمت شاخص‌ها و سهام بورس است.

البته باید در نظر داشته باشیم که تحلیلگران فنی یا تکنیکالی تنها به سطوح قیمت توجه نمی‌کنند. بلکه آن‌ها تغییرات قیمت را نیز مورد بررسی قرار می‌دهند تا بتوانند پیش‌بینی ارائه دهند.

فرضیات اصلی تحلیلگران تکنیکال

تحلیلگران حرفه‌ای سه فرض اصلی را در تحلیل تکنیکال پذیرفته‌اند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• همه‌چیز در تغییرات قیمت نهفته است

به عقیده تحلیلگران تکنیکال، عوامل اصلی که منجر به تغییرات قیمت در بازارهای مالی می‌شود مربوط به میزان عرضه و تقاضای یک سهم است. آن‌ها معتقدند که عوامل بنیادی تاثیر کمتری در تغییرات قیمت یک سهم دارند.

• قیمت از یک روند پیروی می‌کند

تحلیلگران تکنیکال بر این فرض هستند که قیمت‌ها به روندی که در گذشته داشته‌اند پایبند هستند و همان روند قبلی خود را ادامه می‌دهند. به عبارت ساده‌تر، قیمت سهام از حرکات نامنظمی پیروی نمی‌کنند. 

• گذشته تمایل به تکرار دارد

معمولا تکرار نوسانات قیمت به روانشناسی بازار نسبت داده می‌شود(در ادامه به تعریف روانشناسی بازار می‌پردازیم). یعنی ماهیت تکراری تغییرات قیمت که بر اساس احساسات و هیجانات سرمایه‌گذاران صورت می‌گیرد، قابل پیش‌بینی است. در این روش از تحلیل بورس، از الگوهای نمودار برای بررسی این احساسات و رفتارهای بعدی بازار استفاده می‌شود.

مزایای تحلیل تکنیکال

این روش از تحلیل بورس که به بررسی چگونگی تغییرات قیمت در زمان گذشته و حال می‌پردازد، از مزایای زیادی برخوردار است که در زیر به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

1. هزینه‌ای که لازم است برای یادگیری تحلیل تکنیکال صرف کنید کم است.
2. طول دوره‌ای که لازم است برای آموزش این روش بگذرانید، به نسبت کوتاه است.
3. در کم‌ترین زمان ممکن، به شما بهترین زمان ورود و خروج را نشان می‌دهد.
4. استفاده از این روش کمک زیادی به شما برای تشخیص زمان درست خرید می‌کند.
5. با استفاده از این روش می‌توانید در تمام بازارهای مالی و همه دارایی‌هایی که گذشته قیمتی دارند، فعالیت نمایید.

معایب تحلیل تکنیکال

با وجود مزایایی که برای این روش از تحلیل سهام ذکر کرده‌ایم، برخی معایب نیز وجود دارد که به شرح زیر است:

1. تحلیل تکنیکال سهام شرکت‌های کوچک‌ کاربرد محدودتری دارد.
2. در این روش، ابزارهای تحلیل متعددی وجود دارد و ممکن است استفاده از آن‌ها، شما را کمی گیج کند.
3. گردآوری اطلاعات و ایجاد زیرساخت‌های نرم افزاری برای استفاده از نمودارهای قیمتی کمی دشوار است.
4. خطاهای تحلیلی در این روش نسبت به تحلیل بنیادی از ضریب بالاتری برخوردار است.

تحلیل بنیادی

روش دیگری که برای تحلیل بورس به کار می‌رود، تحلیل بنیادی است که به آن تحلیل فاندامنتال نیز گفته می‌شود. این روش مبتنی بر این فرض است که سهام دارای ارزشی ذاتی هستند و سرمایه‌گذاران می‌توانند آن را از طریق ارزیابی متغیرهای بنیادی، برآورد کنند. در تحلیل بنیادی، سرمایه گذار ابتدا اقتصاد و بازار را به عنوان یک کل، تجزیه و تحلیل می‌کند تا زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری را تعیین نماید. بر همین اساس، زمانی که ارزش بازار کمتر از ارزش ذاتی است، زمان خرید فرا می‌رسد و زمانی که ارزش بازار از ارزش ذاتی بالاتر می‌رود، یعنی زمان برای فروش دارایی مناسب است.

تحلیل‌گران این روش از تحلیل سهام، به بررسی صنایع یا بخش‌هایی از اقتصاد که چشم‌انداز خوبی در انتظارشان است، می‌پردازند. در نهایت به این نتیجه می‌رسند که زمان برای سرمایه‌گذاری مناسب و صنعت از بازدهی مطلوبی برخوردار است و به دنبال آن، به تجزیه و تحلیل آن صنعت می‌پردازند. با توجه به این‌که تحلیل بازار مبتنی بر زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری است و تحلیل صنعت به منظور پیدا کردن صنایعی که افق روشنی پیش رو دارند، انجام می‌شود، سرمایه‌گذار می‌تواند شرکت‌هایی با آینده بهتر در محدود آن صنایع را انتخاب نمایند. 

به بیان ساده‌تر، ارزش ذاتی یک سهم نیز از طریق داده‌های بنیادی شرکت همچون میزان تولید و فروش، سود و زیاد محاسبه می‌شود. تحلیلگر بنیادی با بررسی صورت‌های مالی هر شرکت، اطلاعات لازم برای محاسبه ارزش ذاتی سهم را به دست می‌آورد. همچنین این تحلیلگران با مقایسه ارزش ذاتی اوراق بهادار با قیمتی که در حال حاضر در بازار دارد، می‌توانند در خصوص خرید یا فروش آن تصمیم بگیرند. 

مزایای تحلیل بنیادی

روش دوم که برای تحلیل بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز دارای برخی از مزایا است. این مزایا عبارت‌اند از:

1. استفاده از این روش به نوعی امنیت در برابر امواج روانی بازار را به همراه دارد.
2. خطاهای این روش، از ضریب پایین‌تری نسبت به خطاهای تحلیل تکنیکال دارد.
3. با استفاده از این روش، سهام مناسب برای بلندمدت از دیگر سهام تشخیص داده‌ می‌شود.
4. این تحلیل برای تمرکز بر روند طولانی‌مدت دارایی و همچنین سرمایه‌گذاری بلندمدت مناسب است.

معایب تحلیل بنیادی

بهره‌گیری از روش تحلیل بنیادی بسیار ساده و بدون ایراد نیست. این روش از تحلیل سهام نیز با برخی معایب همراه است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. فراگیری روش تحلیل بنیادی به زمان بیشتری نیاز دارد و کمی دشوارتر است.
2. در صورتی که تغییرات محیطی رخ دهد، احتمال خطا در این تحلیل افزایش می‌یابد.
3. برای استفاده از این روش به دانش و تخصص بیشتری در حوزه مالی نیاز دارید.
4. با توجه به اینکه این روش برای تحلیل شرکت‌ها به زمان بیشتری نیاز دارد، می‌توان محدودیت‌های اطلاع‌رسانی شرکت‌ها را از معایب آن برشمرد.
5. بهره‌گیری از این روش بر اساس صنایع و شرکت‌های مختلف، متفاوت است، به همین دلیل با صرف زمان و هزینه زیادی همراه خواهد بود.

همانطور که گفتیم، برای تحلیل بورس دو روش اصلی وجود دارد. با این وجود ممکن است اسم روانشناسی بازار و تابلوخوانی نیز به گوش شما خورده باشد. در واقع این دو مورد جزء روش‌های تحلیل سهام به شمار نمی‌روند، اما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. به همین دلیل ما در ادامه به تعریف آن‌ها می‌پردازیم تا شما اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

تابلوخوانی

تابلوخوانی یکی دیگر از روش‌های تحلیل بورس است که خیلی مورد توجه و تاکید معامله‌گران بازار سرمایه قرار نمی‌گیرد و برای یادگیری آن، به آموزش و زمان زیادی نیازی نیست. در واقع تابلوخوانی به معنای بررسی اطلاعاتی است که در تابلوی یک سهام قرار دارد. هدف از انجام این روش، تجزیه و تحلیل معاملات انجام شده یک سهم همچون میزان خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی، حجم معاملات و … است.

جایی که اطلاعات کامل و جامع در خصوص یک سهم ارائه می‌شود، تابلوی آن سهم نام دارد. این اطلاعات شامل قیمت سهم، حجم معاملات سهم، وضعیت معامله حقیقی و حقوقی و … است و تعیین قدرت فروشنده و خریدار سهم و شناسایی ورود پول هوشمند نیز از موضوعات تابلوخوانی به شمار می‌رود. همچنین مرجع اصلی برای تابلوخوانی، سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در نظر گرفته می‌شود.

روانشناسی بازار 

اگر شما هم می‌خواهید به یک تحلیلگر حرفه‌ای بازار بورس تبدیل شوید، لازم است در کنار یادگیری دو روش اصلی، با روانشناسی بازار نیز آشنایی داشته باشید. با توجه به اینکه یکی از تاثیرگذارترین عوامل بازار، رفتار معامله‌گران است، لازم است سرمایه‌گذاران نقشی که عواطف و احساسات افراد در بازارهای مالی می‌گذارند را مورد بررسی قرار دهند. به ویژه آن‌که در صورت بروز یک‌سری اتفاقات، برخی از سرمایه‌گذارانی که به تازگی وارد بازار بورس شده‌اند و تجربه کافی در زمینه خرید و فروش سهام ندارند، از روی هیجان و احساسات تصمیماتی می‌گیرند که بر بازار اثرات بسیار زیادی خواهد گذاشت. به همین دلیل آگاهی از این موارد، به شما در تصمیم‌گیری‌های بهتر و پرسودتر کمک خواهد کرد. 

در واقع این موضوع که الان بازار در چه مرحله‌ای از چرخه احساسات قرار دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. چون ورود پول به بازار و یا خروج سرمایه از بازار بر ارزش دارایی شما تاثیرگذار است. به همین دلیل می‌توان به صراحت بیان کرد که مدیریت احساسات در کنار مدیریت سرمایه، دو اصل اساسی برای موفقیت در بازارهای مالی به شمار می‌روند.

شما برای آن‌که بتوانید در تحلیل بورس موفق باشید، باید با روانشناسی بازار آشنایی داشته باشید. شما می‌توانید رفتارهایی که معامله‌گران در موقعیت‌های مناسب از خود نشان داده‌اند را بررسی کنید تا در صورت بروز اتفاقات مشابه بتوانید با پیش‌بینی آینده بازار، تصمیمات درستی بگیرید.

به عبارت دیگر، آشنایی با روانشناسی بازار از طرفی به شما به عنوان یک معامله‌گر کمک می‌کند که احساساتی تصمیم نگیرید. از طرف دیگر به عنوان یک سرمایه‌گذار در بازار بورس، رفتار و وضعیت سایر سرمایه‌گذاران را پیش‌بینی کنید و با آگاهی کامل، به معامله در این بازار مالی بپردازید.

احتمالا پس از مطالعه این مقاله، این سوال نیز برای شما پیش آمده است که چه زمانی باید از هر کدام از این روش‌های «تحلیل بورس» استفاده کرد یا بهترین روش برای تحلیل بورس چیست؟ در پاسخ باید بگوییم بهترین راه این است که شما به طور هم‌زمان از تحلیل تکنیکال، بنیادی و تابلوخوانی استفاده کنید و در انتها نیز نگاهی بر روانشناسی بازار بیندازید. چرا که هرکدام از این روش‌ها بازار سهام را از زاویه‌ای می‌سنجند و شما با بهره‌گیری از همه آن‌ها می‌توانید نگاهی وسیع و جامع نسبت به یک سهم پیدا کنید و سپس تصمیم به خرید و فروش آن بگیرید.

همچنین توجه داشته باشید که آشنایی با روانشناسی بازار بخش جداناپذیر از انواع تحلیل سهام است و به شما در تصمیم‌گیری‌های درست در زمان مناسب کمک می‌کند.