اگر تا به حال اقدام به معامله در بازار سهام کرده اید احتمالاً تصمیمات خود را بر اساس حقایق و شواهد نگرفته اید.
ما می دانیم که این تمایل وجود دارد که بگویید تصمیم تان در مورد معامله گری و سرمایه گذاری بر اساس اطلاعات و تحلیل هدفدار بوده است.
اما حقیقت این است که شما هم مانند خیلی از افراد که در جاهای مختلف سرمایه گذاری می کنند دلیل سرمایه گذاری شما این است که یک متخصص در تلویزیون در مورد شرکتی خاص صحبت نموده و دلیل فروشتان این بوده که مقداری از قیمت سهام کاهش پیدا کرده و شما از شدت استرس سهم را فروخته اید.
حتی اگر بر اساس احساساتتتان معامله ای انجام ندادید، احتمالاً مواقع زیادی وجود دارد که شما سرمایه گذاری بهتر را به دلیل نبود اطلاعات، انتخاب نکرده اید.
رفتار شناسی مالی شاخه ای جدید برای مطالعه اثر احساسات و هیجانات در سرمایه گذاری می باشد و به دنبال کشف این موضوع است که چرا بازارها طبق انتظارات ما بالا یا پایین نمی شوند.
مدل مالی سنتی
تئوری ها و مدل های زیادی وجود دارند که از داده های هدفمند برای پیش بینی رفتار بازار در شرایط خاص استفاده می کنند.
مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه، فرضیه بازار کارا و دیگر مدل ها، سوابق قابل قبول و خوبی از پیش بینی بازارها دارند.
ولی این مدل ها چیزهای غیر محتملی را فرض می گیرند، فرض هایی شامل این موارد:
1-سرمایه گذاران اطلاعات دقیقی برای رجوع در اختیار دارند.
2- سرمایه گذاران تحمل قابل قبولی در برابر ریسک دارند و این میزان ریسک تغییری نمی کند.
3-سرمایه گذاران همیشه با بالاترین مقدار سرمایه، به دنبال کسب بیشترین سود هستند.
4- سرمایه گذاران همیشه بهترین تصمیمات منطقی را می گیرند.
سرمایه گذاری در بورس
در نتیجه این فرضیات اشتباه مدل مالی سنتی دارای سوابق خوبی نیست.
در واقع در طول زمان، متخصصان مالی و آکادمیک متوجه وجود ناهنجاری هایی شدند که مدل های سنتی توضیحی برای آن ندارند.
اگر سرمایه گذاران رفتاری منطقی از خود نشان می دادند، نباید رویدادهای خاصی اتفاق می افتاد.
با توجه به این قضیه که سهام شرکت ها در روز اول هفته، معمولاً بازدهی کمتری دارند، هیچ توضیح منطقی برای این اتفاقات وجود ندارد، اما با مشاهده رفتار انسان ها می توان توضیحاتی برای آنها یافت.
در نظر گرفتن ناهنجاری ها
این امر امکانپذیر نیست که بتوان هر حرکت غیر منطقی که سرمایه گذاران انجام می دهند را پیش بینی کرد.
اما با توجه به رفتارشناسی مالی عواملی وجود دارد که افراد را ترغیب به گرفتن تصمیمات نادرست در سرمایه گذاری می نماید.
بورس اوراق بهادار
این عوامل شامل موارد زیر می باشد:
1-تورش توجه:
شواهد نشان می دهد که افراد تمایل دارند در شرکت هایی سرمایه گذاری کنند که نام آنها را در تیتر اخبارها خوانده اند.
حتی اگر شرکت های کمتر شناخته شده ای، وعده افزایش سود داده باشند.
2-تورش منطقه ای:
مثلاً شخصی که در زنجان زندگی می کند، احتمالاً تمایل دارد سهام پتروشیمی زنجان را خریداری نماید، حتی اگر گزینه های خیلی بهتری در بین شرکت های پتروشیمی وجود داشته باشد.
3-تنوع سازی کم:
سرمایه گذاران با داشتن تعداد کمی سهام در سبد، احساس راحتی بیشتری می کنند.
حتی اگر افزایش تنوع سبد سهام باعث افزایش سودآوری برای این اشخاص بشود.
4- خود بزرگ بینی:
سرمایه گذاران تمایل دارند باور کنند که در سرمایه گذاری عملکرد خوبی دارند.
احتمالاً روش سرمایه گذاری خود را تغییر نمی دهند زیرا اطمینان بالایی نسبت به خود و روش سرمایه گذاری خود دارند.
به همین علت وقتی همه چیز خوب پیش می رود، خودشان را باعث این موفقیت می دانند، در حالیکه این موفقیت به خاطر عوامل بیرونی و یا شانس بوده است.